"Z pamiętnika poznańskiego nauczyciela" Henryka Sienkiewicza to jakby fragment wspomnień prywatnego nauczyciela - pana Wawrzynkiewicza. Był on opiekunem i korepetytorem jedenastoletniego chłopca Michasia. Jego obowiązkiem była pomoc dziecku w nauce i troszczenie się o jego wątłe zdrowie. Matka Michasia - pani Maria była wdową, mieszkała wraz z młodszą córką Lolą w Zalesinie. Należała do zubożałej szlachty. W synu widziała całą pociechę i radość swojego życia. Chciała, aby był dobrym uczniem. Widziała w nim wielkie zdolności i jednocześnie pokładała w nim wszelkie nadzieje. Zaślepiona matka nie dostrzegała, że jej syn jest dzieckiem pracowitym, ale nie najzdolniejszym. Michaś zaś zadręczał się strasznie, że nie może podołać oczekiwaniom ukochanej matki. Przez ciągłe wkuwanie słówek greckich, łacińskich, a przede wszystkim niemieckich bardzo podupadł na zdrowiu. Akcja książki rozgrywa się w czasie zaboru pruskiego, więc Michaś chodzi do niemieckiej szkoły. Chłopiec miał problemy w szkole, gdyż inspektorzy niemieccy twierdzili, że ma zły akcent niemiecki i wciąż go za to karali. Chociaż opanował język niemiecki, to nie potrafił pozbyć się polskiego akcentu. Kiedy wyrzucili chłopca ze szkoły, Michaś zachorował. Lekarz stwierdził zapalenie mózgu. Pan Wawrzynkiewicz zmuszony był wezwać panią Marię. W święta Bożego Narodzenia Michaś umarł po krótkiej chorobie w ramionach zrozpaczonej matki.O tym wszystkim opowiada stary nauczyciel, który przywiązał się bardzo do dziecka i wraz z nim przeżywał wszystkie niepowodzenia, a później cierpiał po śmierci biednego Michasia.
DOSTĘPNOŚĆ:
Dostępny jest 1 egzemplarz. Pozycję można wypożyczyć na 30 dni
Balladyna to dramatu w pięciu aktach, napisany przez Juliusza Słowackiego w epoce romantyzmu. To opowieść o żądzy władzy i rywalizacji. Imię głównej bohaterki - Balladyna - nawiązuje do gatunku literackiego, jakim jest ballada, w której pojawiają się motywy fantastyczne i elementy wierzeń ludowych.
DOSTĘPNOŚĆ:
Dostępny jest 1 egzemplarz. Pozycję można wypożyczyć na 30 dni
"Beniowski" to poemat dygresyjny, napisany w latach 1841 - 1846. Akcja epicka ukazuje czasy konfederacji barskiej, walkę z Rosjanami i chłopami ukraińskimi. Motyw ten był w literaturze romantycznej bardzo popularny, wszyscy polscy pisarze ukazywali okrucieństwo tych wydarzeń. Słowacki pisał nie tylko o tym okrucieństwie, ale i o niegodnym postępowaniu polskich magnatów. Oryginalność wyraża się w osobie głównego bohatera - Beniowski to prosty szlachcic, pozbawiony wielkości ducha.
PRZEZNACZ.:
Lektura szkolna.
UWAGI:
Zawiera notatki na marginesie; cytaty, które warto znać; streszczenie. Indeks.
DOSTĘPNOŚĆ:
Dostępny jest 1 egzemplarz. Pozycję można wypożyczyć na 30 dni
Słowacki Juliusz, Kordian. Część pierwsza trylogii. Spisek koronacyjny, dramat (1834) Juliusza Słowackiego poświęcony pokoleniu powstania listopadowego, będący polemiką z mesjanistyczną i poetycką wizją historii ukazaną w Dziadach Mickiewicza. Koncepcji Polski-Chrystusa narodów Słowacki przeciwstawił Polskę historyczną, choć także uwikłaną w odwieczne zmagania dobra i zła. Jego twarda ocena przyczyn klęski powstania listopadowego wywołała spory. Bohater dramatu stał się mitem — wzorem patrioty. Jam jest posąg człowieka na posągu świata — powiada Kordian na szczycie Mont Blanc w chwili poczucia własnej mocy. Ale jego doświadczenia życiowe nie potwierdzają tej deklaracji. Po wielu rozczarowaniach (zawód miłosny, obojętność papieża wobec sprawy polskiej), kiedy Kordian decyduje się wreszcie podjąć przeznaczone mu działania, ponosi podwójną klęskę: jako polityk nie potrafi przekonać spiskowych do idei carobójstwa, a jako bojownik, dręczony wątpliwościami, sprzeniewierza się danemu przyrzeczeniu i pada zemdlony w progu carskiej sypialni, nie dokonawszy zamachu na tyrana. Tragizm Kordiana polega na niewspółmierności woli czynu i stopnia racjonalności programu działania, mieszania metafizyki i polityki. Ale choć Kordian oferuje spiskowym tylko negatywizm czynny, Słowacki swoim dramatem podtrzymywał nadzieję upokorzonej Polski. Jednak nie za cenę upiększania historii: stąd wymowna scena koronacji Mikołaja I na króla polskiego, w której uczestniczące w intronizacji tłumy Polaków legalizują koronację. Siła oddziaływania dramatu na świadomość wielu pokoleń była ogromna. Już w roku 1847 Kornelowi Ujejskiemu, podczas jego wyprawy w Karkonosze, towarzyszył "cień ulubionego bohatera literackiego — Kordiana-alpinisty z dramatu Słowackiego". Od tego czasu wielu bojowników, także ruchu robotniczego, patriotycznej młodzieży uczestniczącej w akcjach wyzwoleńczych — aż po powstanie warszawskie — przybierało imię konspiracyjne Kordian.
DOSTĘPNOŚĆ:
Dostępny jest 1 egzemplarz. Pozycję można wypożyczyć na 30 dni
Klasyczna tragedia grecka o charakterze uniwersalnym. Koncentruje się wokół konfliktu równorzędnych racji, których reprezentantami są Antygona i Kreon. Wzorcowe dzieło pod względem formalnym i psychologicznym.
UWAGI:
Indeks.
DOSTĘPNOŚĆ:
Dostępny jest 1 egzemplarz. Pozycję można wypożyczyć na 30 dni
Sofokles ujął w "Królu Edypie" najbardziej tragiczny moment mitu, kiedy Edyp u szczytu powodzenia, szczęśliwy władca, mąż i ojciec, dowiaduje się, że żyje w nieświadomości, a w rzeczywistości jest najnieszczęśliwszym z ludzi: zamordował swego ojca, poślubił matkę, jego dzieci pochodzą z przeklętego przez bogów i ludzi związku, a on sam, uciekając przed przeznaczeniem, dopomógł w realizacji wszystkich złych wróżb.
DOSTĘPNOŚĆ:
Dostępny jest 1 egzemplarz. Pozycję można wypożyczyć na 30 dni
Sofokles ujął w "Królu Edypie" najbardziej tragiczny moment mitu, kiedy Edyp u szczytu powodzenia, szczęśliwy władca, mąż i ojciec, dowiaduje się, że żyje w nieświadomości, a w rzeczywistości jest najnieszczęśliwszym z ludzi: zamordował swego ojca, poślubił matkę, jego dzieci pochodzą z przeklętego przez bogów i ludzi związku, a on sam, uciekając przed przeznaczeniem, dopomógł w realizacji wszystkich złych wróżb.
DOSTĘPNOŚĆ:
Dostępny jest 1 egzemplarz. Pozycję można wypożyczyć na 30 dni
Sofokles ujął w "Królu Edypie" najbardziej tragiczny moment mitu, kiedy Edyp u szczytu powodzenia, szczęśliwy władca, mąż i ojciec, dowiaduje się, że żyje w nieświadomości, a w rzeczywistości jest najnieszczęśliwszym z ludzi: zamordował swego ojca, poślubił matkę, jego dzieci pochodzą z przeklętego przez bogów i ludzi związku, a on sam, uciekając przed przeznaczeniem, dopomógł w realizacji wszystkich złych wróżb.
DOSTĘPNOŚĆ:
Dostępny jest 1 egzemplarz. Pozycję można wypożyczyć na 30 dni
"Żeglarz" jest opowieścią o konfrontacji legendy z rzeczywistością. Cała akcja rozgrywa się wokół postaci pewnego kapitana, który rzekomo zginął bohatersko w obronie statku. I stał się wzorem do naśladowania wśród lokalnej społeczności miasta, z którego pochodził. Akcja zaczyna się, kiedy mieszkańcy przygotowują się na odsłonięcie pomnika i do obchodów święta związanego z kapitanem. Wszystko było dopracowane na ostatni guzik, ale nagle zjawia się człowiek imieniem Jan, który wyjawia parę szczegółów, które mogą zniszczyć legendę o kapitanie. Nadomiar złego pojawia się tajemniczy pan Schmid...
UWAGI:
Zawiera notatki na marginesie ; cytaty, które warto znać ; streszczenie. Indeks.
DOSTĘPNOŚĆ:
Dostępny jest 1 egzemplarz. Pozycję można wypożyczyć na 30 dni
Tytułowy Kandyd mieszka w posiadłości baronów de Thunder-ten-tronckh w niemieckiej Westfalii. Nie znamy jego pochodzenia, być może jest nieprawym synem arystokraty. W zamku pobiera nauki od filozofa Panglossa, zwolennika optymistycznej tezy, iż nasz świat jest najlepszym z możliwych, a każde zło czemuś służy. Tezy, bronione przez Panglossa, pochodzą z myśli Gottfrieda Wilhelma Leibniza (postać autentyczna), którego imię pada zresztą bezpośrednio w tekście: — Ciągle trwam w pierwotnym mniemaniu — odparł Pangloss — toć nie darmo jestem filozofem: nie przystoi mi odmieniać zdania. Leibniz nie może się mylić; praistniejąca harmonia jest najpiękniejszym wymysłem na świecie, zarówno jak pełń i materia subtelna. Na skutek afery miłosnej związanej z córką barona, Kunegundą, Kandyd zostaje wyrzucony z jego domostwa. Trafia do armii bułgarskiej - tam też zostaje wychłostany i przymuszony do wzięcia udziału w walkach. Ucieka jednak z wojska i przez Holandię trafia do Portugalii. W podróży towarzysz mu napotkany Pangloss, cierpiący na chorobę weneryczną. Są światkami trzęsienia ziemi i tsunami, jakie niszczy Lizbonę (wydarzenie autentyczne z 1755 roku). Filozof zostaje pojmany i ma zostać zgładzony za swoje poglądy - zaś Kandyd odkrywa, iż ukochana Kunegunda, po zniszczeniu zamku barona przez wojsko, trafiła do Portugalii, gdzie jest wspólną kochanką bogacza i Wielkiego Inkwizytora. Kandyd zabija obu i ucieka z Kunegundą do Ameryki Południowej - jednak w związku z popełnionym morderstwem zmuszony jest rozłączyć się z ukochaną i udać do jezuickiej kolonii w Paragwaju. Spotyka tam brata Kunegundy i rani go w sprzeczce - ponownie musi salwować się ucieczką. Zostaje złapany przez ludożerców, ale uchodzi z życiem i trafia do cudownej, utopijnej krainy Eldorado. Otrzymuje tam skarby i wraca do znanej sobie cywilizacji - jednak na skutek oszustwa zostaje pozbawiony kosztowności (część z nich odzyskuje później). Razem z pesymistą Marcinem udaje się do Europy i próbuje odzyskać Kunegundę. Dowiaduje się, że jest w ona w Turcji - rusza ku niej, spotykając Panglossa, który, jak się okazuje, nie zginął.Udaje mu się spotkać z ukochaną, jednak okazuje się, iż postarzała się przedwcześnie i zbrzydła. Kandyd jednak wywiązuje się z obietnicy i poślubia ją. Zamieszkują razem z kobietą i grupką przyjaciół w niewielkiej posiadłości. Pod koniec utworu Kandyd jest już pozbawiony złudzeń. Wie tylko, iż "trzeba uprawiać nasz ogródek".
UWAGI:
Pełna nazwa autora : François Marie Arouet de Voltaire. Indeks.
DOSTĘPNOŚĆ:
Dostępny jest 1 egzemplarz. Pozycję można wypożyczyć na 30 dni
